ABD Başkanı Biden ve Erdoğan, İsveç’in NATO girişimi Gazze savaşını görüştü

ABD Başkanı Joe Biden, Litvanya’nın Vilnius kentinde düzenlenen NATO zirvesinde Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi. Reuters dosyası

Her iki ülkeden yapılan ayrı açıklamalara göre, Perşembe günü yapılan telefon görüşmesinde ABD Başkanı Joe Biden ve Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Gazze ihtilafını ve İsveç’in NATO’ya katılma hedefini ele aldı.

Onlarca yıldır süren İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli çözümü destekleyen Türkiye, İsrail’in Hamas yönetimindeki küçük Gazze’deki yıkıcı saldırısını kınadı ve derhal ateşkes çağrısında bulundu. Bu aynı zamanda Batı’nın İsrail’e verdiği desteği, özellikle de Amerika’nın desteğini de vurdu.

Hamas militanlarının 7 Ekim’de sınır ötesi saldırısının ardından, İsrail’in en yakın müttefiki Washington defalarca İsrail’in kendini savunma hakkını desteklediğini söyledi. 19.000 kişi Gazze Şeridi’nin çoğunu harap etti.

Türkiye cumhurbaşkanı yaptığı açıklamada, Erdoğan’ın Biden’a, Amerika’nın Gazze’de kalıcı barış inşa etme konusunda tarihi bir yükümlülüğü olduğunu söylediğini ve bunun, NATO müttefiki İsrail’e koşulsuz desteğini azaltması halinde garanti altına alınacağını söylediğini söyledi.

Erdoğan, “Bölgede bir an önce kalıcı ateşkesin sağlanması Amerika’nın tarihi sorumluluğudur” dedi.

Beyaz Saray, Biden’ın “İsrail’in kendini savunma hakkına desteğini yinelediğini” ve “Filistin halkı için siyasi bir ufkun, yani Filistin’in İsrail işgali altındaki topraklarda bir devlet arayışının” gerekliliğini vurguladığını söyledi.

İsveç’in NATO hedefi

Erdoğan’ın ofisi, ikilinin ayrıca F-16 savaş uçaklarının Türkiye’ye satışı da dahil olmak üzere Türk-ABD ilişkilerini de görüştüğünü söyledi.

Beyaz Saray sözcüsü John Kirby gazetecilere şunları söyledi: “F-16’larına yönelik modernizasyon programlarını desteklemeye devam ettiğimiz konusu gündeme gelirse kesinlikle şaşırmazdım.”

Türkiye, Ekim 2021’e kadar 40 Lockheed Martin Corp F-16 savaş uçağı ve mevcut savaş uçakları için 79 modernizasyon kiti satın almak istedi. Biden yönetimi 20 milyar dolarlık satışı destekliyor ancak ABD Kongresi’nde Türkiye’nin insan hakları sicili ve NATO’nun İsveç’i de kapsayacak şekilde genişlemesini geciktirmesi nedeniyle itirazlarını dile getirdi.

Beyaz Saray, Biden ve Erdoğan’ın “İsveç’i mümkün olan en kısa sürede müttefik olarak kabul etmenin ve Türkiye’nin NATO’daki” hareketliliğini” daha da geliştirmenin önemini tartıştıklarını söyledi.

İsveç, uzun süren bir bağlantısızlıktan sonra, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı topyekun işgal etmesine yanıt olarak savunmasını güçlendirmek için NATO’ya katılmak için başvurdu, ancak müttefikleri Türkiye ve Macaristan’ın muhalefeti nedeniyle beklemede.

Erdoğan’ın kıdemli dış politika danışmanı Akif Çağatay Kılıç Perşembe günü CNN’e verdiği demeçte, Türk milletvekillerinin İsveç’in teklifini onaylamasında hâlâ bazı sorunların bulunduğunu söyledi. Durumun Washington’un eş zamanlı olarak F-16 jetlerinin satışına yönelmesi açısından olumlu olacağını söyledi.

Kılıç, “(Türkiye’nin) parlamentosunda çalışmanın çok faydası olacak, çünkü bunu onaylamaları gerektiğini biliyorsunuz. Süreçte, tartışılıyor” dedi.

Kılıç, Ankara’nın “şüpheciliğiyle” ilgili hâlâ sorunlar olduğunu ve milletvekilleri arasında “belirli bir direnç” bulunduğunu söyledi. Onay oylaması için herhangi bir zaman çerçevesi belirtmedi.

Bize katılın Whatsapp kanalı En son küresel haber güncellemelerini alın

Yayınlanma tarihi: 15 Aralık 2023 14:04:47 IST

Devamını oku