Alzheimer tedavisinde çığır açan gelişme? Yeni beyin stimülasyon çalışmasından umut verici sonuçlar

Yakın zamanda yapılan 6 haftalık, randomize, kontrollü, çift kör bir çalışma, invaziv olmayan beyin stimülasyon teknolojisinin Alzheimer hastalarında bilişsel işlevleri önemli ölçüde iyileştirebildiğini buldu. Yayınlanan bu keşif Genel psikiyatriŞu anda sınırlı tedavi seçeneklerine sahip olan bir durumu yönetmenin yeni yollarını açar.

Çoğunlukla tDCS olarak kısaltılan transkraniyal doğru akım stimülasyonu, ağrısız, invaziv olmayan bir beyin stimülasyon şeklidir. Beyne düşük yoğunluklu bir elektrik akımı gönderen bir cihazın kullanılmasını içerir. Bu akımın beyin hücrelerinin çalışma şeklini değiştirdiği ve bunun da bilişsel yeteneklerin gelişmesine yol açabileceği düşünülüyor. Diğer bazı beyin stimülasyon türlerinin aksine, tDCS ameliyat gerektirmez ve genellikle minimum yan etkilerle güvenli kabul edilir.

İlerleyen bir beyin bozukluğu olan Alzheimer hastalığı, hafızayı ve düşünme becerilerini ciddi şekilde etkileyerek en basit görevleri yerine getirme yeteneğini azaltır. Mevcut tedaviler çoğunlukla ilaçları içerir, ancak sınırlı etkinlik sağlarlar ve özellikle başka sağlık sorunları olan yaşlı kişilerde yan etki riski taşırlar.

Önceki araştırmalar, tDCS gibi beyin stimülasyon tekniklerinin yalnızca sağlıklı bireylerde değil aynı zamanda zihinsel sağlık sorunları olan kişilerde de bilişsel yetenekleri geliştirebileceğini göstermiştir. Bu, Çin’in Zhejiang kentindeki araştırmacı ekibinin, özellikle daha etkili ve daha az invaziv tedavi seçeneklerine duyulan ihtiyaç ışığında, Alzheimer hastaları için tDCS potansiyelini keşfetmesine yol açtı.

Çalışma iki buçuk yıl boyunca gerçekleştirildi ve Ocak 2020 ile Temmuz 2022 arasında Ningbo Kangjing Hastanesi, Lishui İkinci Halk Hastanesi, Taizhou İkinci Halk Hastanesi ve Üçüncü Yu Yao Halk Hastanesi’nden alınan 140 katılımcıyı içeriyordu. Alzheimer hastalığı tanısı konan katılımcılar iki gruba ayrıldı. Bir gruba aktif beyin stimülasyonu verilirken, diğer grup olan kontrol grubu ise herhangi bir terapötik etkisi olmayan, gerçek tedavinin bir simülasyonu olan sahte tedavi aldı.

Tedavi, başın belirli bölgelerine köpük elektrotların yerleştirilmesini ve günde iki kez 20 dakikalık stimülasyon seansının gerçekleştirilmesini içeriyordu. Elektrik akımları, beynin planlama, karar verme, işleyen hafıza, sosyal davranışları düzenleme ve konuşma ve dilin belirli unsurlarını denetleme gibi karmaşık işlevlerden sorumlu olan bölgesi olan prefrontal kortekse yönlendirildi.

Bu rutin, art arda altı hafta boyunca haftada beş gün, toplam 30 seans olarak takip edildi. Katılımcılar gerçek tDCS tedavisi mi yoksa plasebo mu aldıklarını bilmiyorlardı.

Toplam örneklemden 133 hasta 2 haftalık müdahaleyi başarıyla tamamladı ve 124 hasta 6 haftalık müdahaleyi tamamladı. Katılımcıların çekilme nedenleri çok çeşitliyken, rahatsızlık kimse tarafından çekilme nedeni olarak gösterilmedi.

Altı haftalık tedaviden sonra, gerçek beyin stimülasyonu alan grup, çalışmanın başında alınan temel ölçümlerle karşılaştırıldığında çeşitli bilişsel işlevlerde önemli iyileşmeler gösterdi. Sahte tedavi alan grupta bu iyileşmeler gözlenmedi.

Daha ayrıntılı olarak bakıldığında, tedavi grubunda hafızanın hatırlanması, talimatların anlaşılması ve kelime tanıma gibi alanlarda iyileşmeler dikkat çekiciydi. Ayrıca, bilişsel bozukluğu ölçmek için kullanılan standart bir araç olan Mini Mental Durum Muayenesi adı verilen bir değerlendirme, tedavi grubunda önemli iyileşmeler gösterdi.

İlginç bir şekilde, çalışma aynı zamanda motor potansiyelleri olarak bilinen, sinirsel plastisitenin bir ölçüsü olan ve beynin yeni sinirsel bağlantılar oluşturarak kendini yeniden organize etme yeteneğini ifade eden bir kavramı da ölçtü. Altı hafta sonra, tedavi grubunda artan nöroplastisite görüldü ve bu da uyarım ile gelişmiş beyin fonksiyonu arasında olası bir bağlantı olduğunu ortaya koydu.

Sonuçlar umut verici olsa da, çalışmanın çeşitli sınırlamaları var. Birincisi, örneklem büyüklüğü büyük olmasına rağmen hâlâ sınırlıydı. Bu sonuçları doğrulamak için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır. İkincisi, çalışma, beyin stimülasyonunun beyin ağlarını nasıl etkilediğine dair daha fazla bilgi sağlayabilecek MRI taramaları gibi nörogörüntülemeyi içermiyordu. Üçüncüsü, çalışmada tedavinin etkililiğinin süresini anlamak için gerekli olan uzun vadeli takip eksikliği vardı. Gelecekteki araştırmalar muhtemelen Alzheimer hastalığının tedavisinde beyin stimülasyonunun rolüne ilişkin anlayışımızı derinleştirmek için nörogörüntüleme ve daha kapsamlı biyobelirteçleri içerecek şekilde bu alanlara odaklanacaktır.

çalışma, “Alzheimer hastalarında günde iki kez transkraniyal doğru akım stimülasyon müdahalesinin bilişsel işlev ve motor korteks plastisitesine etkisiXingxing Li, Lei Chen, Kunqiang Yu, Wenhao Zhuang, Hui Zhu, Wenqiang Xu, Hui Yan, Gangqiao Qi, Dongsheng Zhou ve Shaochang Wu tarafından yazılmıştır.