19 yaşındaki iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AK Parti) hükümeti devirmeyi başaramadığı Türkiye’de, muhalefet partileri ara seçimlerde aday olmayacaklarını açıkladı.
Tek olası muhalefet koalisyonu, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile Halk İttifakı’nı kuran Cumhurbaşkanı ve AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan’a karşı muhalefettir.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) lideri Kemal Coloradolo, 1 Temmuz 2021’de Samsun’da esnaf ve liderlerle yaptığı toplantıda konuşuyor. (DHA fotoğrafı)
2019 yerel seçimlerinde ana muhalefetteki Cumhuriyetçi Parti, MHP’den ayrılan ve biraz laik bir yaşam tarzına sahip olan şehir milliyetçilerinin oylarını kazanan iyi bir parti (IP) olan Halk İttifakı’nı (Ulusal İttifak) kurdu.
PKK terör örgütünün yasal kanadı Halkın Demokratik Partisi (HDP) de koalisyona dolaylı olarak destek verdi. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde ilk kez aday göstermeyen HDP karşıtları, seçmenini Millet İttifakı’na taşıyarak ilk kez kazandı.
HDP SSS’lerinin Avantajları
Yerel seçimlere giden bu stratejide kilit rol oynayan HDP, şimdi kârlılığını sorguluyor.
haklılar … kendilerini açıkça Ulusal İttifak’ın bir parçası ilan edemediler ve bunu yapmak CHP’nin milliyetçi tabanını ve IP’nin milliyetçi seçmenlerini korkutmuş olabilir. HDP bu küçük düşürücü durumu kabul edip kendi sitesine anlatmakta zorlansa da belediyelerdeki birkaç küçük atama dışında fayda görmedi.
Üstelik ufukta, CHP’nin yönlendirdiği “güven oylarının” adaylarına tamamen kaptırılması riski de var. Örneğin, Milletin 2023’teki potansiyel adaylarından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2019’da “tanıştığı” seçmeni siyasallaştırdı.
Bu gelişmeler HDP çevrelerinde partinin CHP’de çözüleceği endişesini artırıyor. Şimdi 2023 seçimlerinde herkesin gözü onlarda ve 2019’daki kadar kendi kendine yetmeyeceklerini açıkça ortaya koydular.
Kürt Halkın Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Cesai Demelli, 4 Mayıs 2018’de İstanbul’da düzenlediği mitingde destekçileriyle konuşuyor. (Getty Images Fotoğrafı)
Yolda CHP-HDP çatışması
CHP lideri Kemal Gladerololu’nun HDP’den “Kürt sorununa” çözüm istemesinin ardından HDP Cephesi’nin itirazları bu vahşetin açık göstergesidir. HDP eski eş genel başkanı Sezai Demelli, “çözümün” PKK’nın kurucu başkanı Abdullah Çakalan’ın İmralı Adası’na hapsedilmesi olduğunu ve bunun kolay bir başarı olmayacağının sinyalini verdi.
Türkiye’nin gündeminde öne çıkan Demelli’nin açıklamaları yumuşamaya çalışırken, HDP’nin 2023 seçimlerinde Millet İttifakı’na destek için büyük tavizlere zemin hazırladığı açık. Hem HDP arazinin düzenine bakıyor hem de “Biz buradayız” mesajını veriyor.
Seçim süreci ısındıkça vidaların daha da sıkıldığını anlamak zor değil.
CHP’nin ana sinirinin, seçmeni Kürt ayrılıkçılarla ilişkisini ve onların radikal taleplerini kabul etmeye ne kadar zorlayabileceği belirsiz. Sonuçta sorun bundan ibaret değil.
Irkçılık vs PKK desteği
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) lideri Kemel Calderol ve İyi Parti (IP) lideri Merle Axener (resimde), Ankara’da 25 Nisan 2018’de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde olası ittifak formüllerini tartıştı. (Shutterstock fotoğrafı)
Bir diğer sorun da, Suriyeli mültecilere tepki olarak yükselen ırkçılık dalgasına binerek seçimde oyunu artıran IP’nin, HDP ile olan ilişkisini seçmenlere anlatmasıdır.
Çünkü Alan Colon’un adı tek başına mülteci karşıtı politikaları nedeniyle IP’yi desteklemeye karar veren “duygusal seçmenlerin” kafasını karıştırmaya yetiyor.
Milli İttifak Yüzbaşısı CHP’ye karşı elini güçlendiren IP, olumlu gidişat tehlikedeyken neden HDP lehine böyle bir tavır ortaya koysun?
Evet.
Üstelik 2023 cumhurbaşkanlığı seçiminin koşulları, seçim bölgesi hilesinin kesin kazanımlar sağladığı 2019 yerel seçimlerinden farklı. Bu kez sahnede onun temsilcileri değil, seçmenlerin oylarını defalarca kazanmayı başaran Erdoğan’ın kendisi olacak.
