Türkiye ve İsrail ticaret ambargosu konusunda yeni bir anlaşmazlığın ortasında

ANKARA – Türkiye ile İsrail arasındaki gerilim, Perşembe günü İsrail tarafının Türk hükümetinin geçen hafta uyguladığı ticaret ambargosunu hafiflettiğini iddia etmesinin ardından tırmandı.

Türkiye Ticaret Bakanı Ömer Polat ise iddiaları “tamamen kurgu” olarak nitelendirerek, ticaret yasağının yürürlükte olduğunu ve “Gazze’deki Filistinli kardeşlerimize insani yardımın kesintisiz ulaştırılmasına ilişkin koşullarımız yerine getirilene kadar” böyle kalacağını söyledi.

Bu açıklama, Perşembe günü erken saatlerde Türkiye’nin “birçok ticari kısıtlamayı kaldırdığını” iddia eden İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz’a yanıt olarak geldi.

Katz, sosyal medya platformu X’te “Ders açık: diktatörün tehditlerine boyun eğmemeliyiz” diye yazdı.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Dairesi de iddiaya yanıt vererek, iddianın “uluslararası kamuoyunu manipüle etmeyi” amaçladığını söyledi.

Türkiye, geçtiğimiz Nisan ayında 54 ürün grubuna ticari kısıtlamalar getirmesinin ardından 2 Mayıs’ta İsrail ile tüm ticari işlemlerinin durdurulduğunu duyurdu.

İki bölgesel güç arasındaki son çatışmanın, Türkiye Ticaret Bakanlığı’nın İsrail ile iş yapan şirketlere gönderdiği ve yasağın üç aylık aşamalı olarak kaldırılmasını öngören talimatından kaynaklandığı görülüyor. Türk hükümeti 2 Mayıs’ta bu hamleyi ilk kez duyurduğunda, resmi açıklamada yasağın “derhal yürürlüğe girecek şekilde” başlayacağı belirtilmişti.

Reuters, bakanlıktan bir kaynağa dayandırarak, direktifin şirketlerin “mevcut siparişleri üçüncü ülkeler aracılığıyla karşılamasını” hedeflediğini bildirdi.

İsrail medyası da İsrail gümrük yetkililerine atıfta bulunarak, belirli iş gruplarına yönelik kolaylıkların yalnızca üç aylık dönemle sınırlı olacağını bildirdi. Edinilen bilgiye göre, düzeltme dönemi, Türkiye’nin ticaret yasağını duyurmasının ardından geçen hafta Türk ve İsrail Ticaret Odaları arasında yapılan toplantı sonrasında başlatıldı.

ticaret Kısıtlamalar Türk hükümetinin Nisan ayında uyguladığı yaptırımlar esas olarak çelik ve diğer inşaat malzemelerini etkiledi. Bu arada geçen hafta açıklanan yasak, Türkiye ile İsrail arasındaki her türlü ticareti durdurdu. İsrailli ithalatçılar başlangıçta üçüncü ülkeler aracılığıyla ithalata devam etmeye çalıştı ancak yasağın Türkiye’de üretilen ve nihai varış noktası olarak İsrail’e gönderilen tüm malları kapsaması nedeniyle bunu başaramadılar.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, iki ülke arasındaki ikili ticaret geçen yıl 5,4 milyar dolara ulaştı. Onlarca yıldır süren diplomatik anlaşmazlıklara ve büyük ölçüde Filistin ihtilafından kaynaklanan bölünmelere rağmen, iki bölgesel güç arasındaki ticari ilişkiler Hamas ile İsrail arasındaki savaşa kadar bozulmadan kaldı.