Türkiye Merkez Bankası, yüzde 40’lık enflasyonla mücadele etmek için faiz oranını dramatik bir değişimle yüzde 15’e yükseltti.

Türkiye’nin merkez bankası Perşembe günü ülkenin ana faiz oranını yükseltti ve kısa süre önce yeniden seçilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni ekonomi yönetimi para politikasında radikal bir değişime giriştiği için neredeyse ikiye katlayarak %8,5’ten %15’e çıkardı.

Banka, ülkedeki enflasyon tablosu düzelene kadar daha kademeli parasal sıkılaştırmaya gidileceğini söyledi.

650 baz puanlık devasa oran artışı, Mart 2021’den bu yana ülkede ilk kez, ancak analistlerin 1.150 baz puanlık artış beklentisinin %20’ye geriledi.

Merkez Bankası Başkanlığı’na yeni atanan Hafid Gay başkanlığındaki Merkez Bankası, “Kurul, enflasyonu düşürme rotasını bir an önce belirlemek, enflasyon beklentilerini istikrara kavuşturmak ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmayı kontrol altına almak amacıyla parasal sıkılaştırma sürecini başlatma kararı aldı.” Erkan. dedi bir açıklamada.

Bazı analistler merkez bankasının hamlesini yetersiz olmakla eleştirdiler.

BlueBay Asset Management’ta gelişmekte olan piyasalar stratejisti Timothy Ash, e-postayla gönderdiği bir notta “Bu hayal kırıklığı yaratıyor. Yeterli değil” dedi. “Önden yüklemeyi artırmaları gerekiyordu. Pazar bundan hoşlanmayacak.”

Reuters verilerine göre, karar açıklanmadan önce 23,54 olan lira, haberlerin ardından dolar karşısında yaklaşık 24,1’e düştü.

Türkiye, enflasyonun 2022 sonunda %80’in üzerine çıkıp Mayıs’ta %40’ın altına düşmesiyle birlikte, politika faizini 2021’in sonlarında %19’dan Mart’ta %8,5’e düşürdü. Geleneksel ekonomik ortodoksi, enflasyonu bastırmak için oranların yükseltilmesi gerektiğine inanıyor, ancak faiz oranlarının kendi kendini “düşmanı” ilan eden ve aracı “tüm kötülüklerin anası” olarak adlandıran Erdoğan, bunun yerine yüksek sesle faiz düşürme stratejisini benimsedi.

Sonuç, ülkenin para birimi olan lira düşerken Türkler için bir yaşam maliyeti krizi oldu. Son beş yılda dolar karşısında değerinin yaklaşık %80’ini kaybetti ve Türkiye, lirayı desteklemek için döviz sattığı için döviz rezervlerinde tehlikeli bir şekilde azaldı.

Türkiye’nin ekonomik ortodoksiye dönüş girişiminin mimarı, daha önce 2009-2018 yılları arasında başbakan yardımcısı ve maliye bakanı olarak görev yapan ve yatırımcılar tarafından büyük saygı gören Erdoğan tarafından atanan maliye bakanı Mehmet Şimşek’tir. Erdoğan’ın birkaç yıl Türkiye’nin merkez bankası üzerinde sıkı kontrol uygulaması sonrasında, cumhurbaşkanı para politika yapıcılarına daha fazla bağımsızlık vermeye istekli görünüyor – en azından şimdilik.

Danışmanlık firması Control Risks’in kıdemli analisti George Dyson, karar hakkında CNBC’ye verdiği demeçte, “Erdoğan, ekonomiyi düzeltmek için kısa vadeli acının gerekli olduğunu ve gücün ortaya çıkmasının piyasalarda iyi oynayacağını kabul etti.”

“Soru, toplumsal baskının çok artması ve kontrolü ele geçirmesi durumunda Erdoğan’ın bu acıya ne kadar dayanacağı olacaktır.” “Erdoğan’ın tekrar devreye girmesi için cazibe her zaman orada olacak.”

Haziran ortasında Erdoğan, faiz artırımına karşı tavrının değişmediğini ancak enflasyonu düşürmek için Şimşek’in kararlarına bağlı kalacağını söyledi.

O dönemde gazetecilere verdiği demeçte, “Bazı arkadaşlarımız yanılgıya düşmesin (soruyor) Cumhurbaşkanımız faiz politikalarında ciddi bir değişiklik istiyor mu?” Erdoğan, “Ama Hazine ve Maliye Bakanımızın düşüncesine dayanarak Merkez Bankası ile hızlı ve rahat adımlar atacağını kabul ettik.”