Türkiye Afganistan’da bir oyun kurucu

Emperyal bir mirasa sahip ülkeler, diğer ulusları yöneten bir yönetim kültürüne sahiptir. Roma İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu, imparatorluk kültürleri sayesinde kıtalar boyunca geniş alanlara hakim olmayı başardılar.

Özellikle Britanya İmparatorluğu, karmaşık sömürge yönetimi nedeniyle kelimenin tam anlamıyla üzerinde güneşin hiç batmadığı küresel bir imparatorluk haline geldi.

Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra, azalan İngiliz egemenliğinin yerini büyüyen bir Amerikan etkisi aldı.

Dünya kısa süre sonra iki karşıt kampa bölündü: ABD’nin serbest piyasa imparatorluğuna karşı Sovyetler Birliği’nin sosyalist imparatorluğu.

Amerika Birleşik Devletleri’nin ortaya çıkışı

Bu ideolojik rekabet sosyalist ekonomilerin çöküşüyle ​​sona erdiğinde, Amerika Birleşik Devletleri dünyanın tek jandarması olarak ortaya çıktı.

ABD yönetimleri, cezasız kalarak zayıf devletleri işgal etme veya darbe yapma konusunda kendilerini özgür hissederken, bu yeni, tek kutuplu dünya düzeninde başta Birleşmiş Milletler olmak üzere uluslararası örgütlerin rolleri azalmıştır.

ABD, Afganistan ve Irak’ı çürük bahanelerle işgal etti. Sonraki ABD yönetimleri, bu yasadışı işgalleri “teröre karşı savaş” terimiyle meşrulaştırmaya çalıştı.

Yirmi yıllık askeri işgalden sonra, savaşın parçaladığı bu ülkeler hala siyasi kargaşa içinde.

Afganistan’da yaklaşık bir milyon insan öldürüldü. ABD’nin ülkeden çekilmesiyle birlikte, Taliban yavaş yavaş bölgeleri ele geçirdi.

Irak, ABD ve İran arasındaki rekabet için bir savaş alanı haline geldi.

Irak’ta yaklaşık bir milyon insan öldürülürken, IŞİD gibi terör örgütleri veya İran destekli Halk Seferberlik Güçleri gibi milis güçleri ülkede çoğaldı.

Bu arada, siyasi istikrarsızlık bir bütün olarak Ortadoğu bölgesine yayıldı. 2011’den bu yana Suriye sadece iç savaşla değil, aynı zamanda küresel ve bölgesel güçler arasındaki rekabetle de harap oldu.

Türkiye’nin rolü

Bölgeyle olan güçlü siyasi, ekonomik ve kültürel bağları nedeniyle Türkiye, Orta Doğu bölgesinde bir yapı oyun kurucu olarak ortaya çıkmıştır.

Ankara, IŞİD ve Kürdistan İşçi Partisi (PKK) terör örgütüne karşı doğrudan mücadele yoluyla Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü güçlü bir şekilde desteklemiştir.

ABD’nin Afganistan’dan çekilmesiyle birlikte Türkiye, Kabil Hamid Uluslararası Havalimanı’nı koruma sorumluluğunu üstlendi.

Türkiye, Taliban’la karşı karşıya gelerek kendini vuracak mı, yoksa oyun kurucu olarak Türkiye, emperyal mirası sayesinde Afganistan’da siyasi istikrarın pekiştirilmesine yardımcı olabilir mi?

Türkiye, Suriye’nin kuzeyinde, Özgür Suriye Ordusu ile işbirliği içinde kontrol ettiği şehirleri istikrara kavuşturmayı çoktan başardı.

Türkiye’nin bölgedeki istikrar gücü imajını zedelemek için PKK’nın bu şehirlerde terör saldırıları gerçekleştirmesi ölçüsünde tüm kamu hizmetleri bu bölgede sunulmaktadır.

Libya dengesi

Türkiye ayrıca Libya’da bir oyun kurucu olarak yeteneğini kanıtladı.

Türkiye’nin Libya iç savaşına katılmasından önce, darbeci General Halife Haftar’ın kara kuvvetleri üstünlük sağlarken, BM tarafından tanınan Libya hükümeti başkentin etrafında kuşatıldı.

Sonsuz Türk desteği sayesinde, giderek istikrarlı bir duruma dönüşen Libya’nın meşru hükümeti güçlendi.

Türkiye’nin tarihi mirasının, idari gücünün ve bölgeyle olan kültürel bağlarının Afganistan’ın hem siyasi hem de ekonomik olarak istikrarlı bir ülke olmasına da yardımcı olacağına inanıyorum.

Türkiye tüm taraflar için güvenilir bir arabulucu olmayı başarırsa, Afganistan’ın toprak bütünlüğü garanti altına alınabilir.

Bu hedefe ulaşmak için Türkiye’nin Pakistan’ın yardımına ihtiyacı var.

Afganistan’daki siyasi istikrar, bir bütün olarak bölgenin istikrarını sağlayabileceğinden, Türkiye ve Pakistan bölgede lider oyun kurucu olarak birlikte çalışmalıdır.